Etapy diagnozy SI

diagnoza – Proces wieloetapowy

Diagnoza integracji sensorycznej składa się z kilku etapów, ponieważ jest to proces złożony, wymagający dokładnej analizy różnych aspektów funkcjonowania dziecka. 

Nieprawidłowości w przetwarzaniu sensorycznym mogą objawiać się w odmienny sposób w zależności od sytuacji, dlatego konieczne jest zebranie informacji z różnych źródeł, aby uzyskać pełny obraz trudności.

 Dziecko może reagować inaczej w domu, przedszkolu czy szkole niż w gabinecie terapeutycznym, dlatego ważnym elementem diagnozy jest wywiad z rodzicami oraz analiza codziennego funkcjonowania w różnych środowiskach.

Proces diagnostyczny obejmuje również obserwację dziecka w warunkach swobodnej aktywności, co pozwala ocenić jego spontaniczne reakcje na bodźce oraz sposób radzenia sobie z zadaniami ruchowymi. Uzupełnieniem tego etapu są testy kliniczne i standaryzowane, które pomagają określić, jak funkcjonują poszczególne układy sensoryczne, takie jak dotyk, propriocepcja czy układ przedsionkowy.

Wieloetapowy charakter diagnozy wynika także z konieczności indywidualnego podejścia do każdego dziecka. Każdy maluch rozwija się w swoim tempie, a jego układ nerwowy przetwarza bodźce w unikalny sposób, dlatego nie można ograniczyć się do jednego testu czy krótkiej obserwacji. Rozłożenie procesu na kilka spotkań pozwala również uniknąć wpływu jednorazowego stresu czy zmęczenia na wynik oceny.

Ostatecznie wszystkie zebrane informacje pozwalają terapeucie stworzyć rzetelną analizę funkcjonowania dziecka oraz opracować odpowiednie zalecenia terapeutyczne, które będą skuteczne i dopasowane do jego indywidualnych potrzeb.

ETAPY DIAGNOZY

 

Wywiad z rodzicami

Szczegółowa rozmowa dotycząca rozwoju dziecka, obejmująca informacje o przebiegu ciąży, porodu, wczesnego rozwoju motorycznego i mowy, a także codziennych nawyków i ewentualnych trudności.

 

Kwestionariusz sensomotoryczny

Rodzice wypełniają specjalistyczny kwestionariusz oceniający funkcjonowanie dziecka w obszarach takich jak dotyk, równowaga, koordynacja ruchowa oraz reakcje na bodźce zmysłowe.

 

Obserwacja dziecka w sali integracji sensorycznej

Specjalista przeprowadza obserwację dziecka podczas swobodnej i kierowanej zabawy, analizując reakcje na różnorodne bodźce oraz umiejętności motoryczne.

 

Analiza wyników i opracowanie raportu

Na podstawie zebranych informacji przygotowujemy szczegółowy raport zawierający opis funkcjonowania sensorycznego dziecka, wnioski diagnostyczne oraz zalecenia terapeutyczne.

 

Jak przygotować się do diagnozy?

Przygotowanie do diagnozy integracji sensorycznej jest ważnym elementem, który może wpłynąć na jej przebieg i dokładność wyników. Zarówno rodzice, jak i dziecko powinni podejść do tego procesu w sposób świadomy, aby zapewnić jak najbardziej obiektywną ocenę funkcjonowania sensorycznego.

Pierwszym krokiem jest zebranie informacji o rozwoju dziecka. Terapeuta będzie pytał o przebieg ciąży i porodu, wczesne etapy rozwoju, reakcje na bodźce, codzienne funkcjonowanie oraz ewentualne trudności, jakie dziecko napotyka w przedszkolu, szkole czy w relacjach z rówieśnikami. Warto przed wizytą przypomnieć sobie te szczegóły, a jeśli to możliwe, zebrać wcześniejsze opinie specjalistów, takie jak logopeda, psycholog czy nauczyciel.

Dziecko powinno być wypoczęte i w miarę możliwości zrelaksowane. W dniu diagnozy najlepiej zadbać o odpowiednią ilość snu i unikać sytuacji, które mogą je nadmiernie pobudzić lub zestresować. Nie zaleca się wcześniejszego podawania produktów bogatych w cukier czy kofeinę (np. napojów czekoladowych), które mogą wpłynąć na jego poziom energii i zachowanie.

Ubiór dziecka również ma znaczenie. Warto założyć wygodne, niekrępujące ruchów ubrania, ponieważ część diagnozy może obejmować zadania ruchowe, skakanie, balansowanie czy inne ćwiczenia sensoryczne. Niektóre dzieci mają nadwrażliwość dotykową, dlatego dobrze jest unikać ubrań, które mogą je drażnić, np. szorstkich materiałów czy obcisłych kołnierzyków.

Jeśli dziecko bywa nieśmiałe w nowych sytuacjach, warto wcześniej wytłumaczyć mu, na czym polega diagnoza i czego może się spodziewać. Można opisać to jako spotkanie, podczas którego będzie wykonywać ciekawe zadania, bawić się, a dorosły będzie obserwował jego zachowanie. Najlepiej unikać określeń sugerujących „badanie” czy „testy”, które mogą wywoływać niepotrzebny stres.

Rodzice powinni również przygotować się na możliwość wypełnienia kwestionariuszy lub udzielenia dodatkowych informacji na temat zachowania dziecka w różnych sytuacjach. Niektóre pytania mogą dotyczyć reakcji dziecka na dźwięki, dotyk, ruch czy zmiany otoczenia. Im dokładniejsze informacje dostarczą opiekunowie, tym lepiej terapeuta będzie w stanie ocenić funkcjonowanie sensoryczne dziecka.

Ostatecznie, kluczowe jest, aby podejść do diagnozy w sposób spokojny i otwarty. Nie należy sugerować dziecku odpowiedzi ani oczekiwać konkretnych wyników – diagnoza ma na celu obiektywne określenie trudności i zaplanowanie skutecznej terapii, jeśli będzie potrzebna.